Hiện nay, cùng với sự phát triển như vũ bão của khoa học công nghệ, không gian mạng dần trở thành một phần không thể thiếu và đóng vai trò hết sức quan trọng trong việc xây dựng xã hội thông tin và phát triển nền kinh tế tri thức ở nước ta. Việc các công nghệ mới, mang tính đột phá như trí tuệ nhân tạo, Internet vạn vật, máy tính lượng tử, điện toán đám mây, hệ thống dữ liệu lớn,... có những bước phát triển vượt bậc khiến không gian mạng có những thay đổi sâu sắc. Bước chuyển mình này được dự báo sẽ mang lại những lợi ích rất lớn cho xã hội loài người, nhưng cũng tiềm ẩn những mối đe dọa rất lớn về vấn đề an ninh mạng. Việc nhà nước ta thông qua Luật An ninh mạng năm 2018 đã tạo ra thiết chế, cơ sở pháp lý chống lại các nguy cơ đe dọa đến an ninh quốc gia từ không gian mạng. 

 

1.1. An ninh mạng là gì?

Trong những năm gần đây, với tốc độ phát triển chóng mặt của ngành công nghệ thông tin nói chung và Internet nói riêng, thuật ngữ an ninh mạng đã dần trở nên quen thuộc với đại đa số chúng ta. 

Luật An ninh mạng đã cụ thể hóa khái niệm an ninh mạng tại Khoản 1 Điều 2 như sau: "An ninh mạng là sự bảo đảm hoạt động trên không gian mạng không gây phương hại đến an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân." Xuất phát từ đặc trưng không biên giới của không gian mạng, an ninh mạng giờ đây được xem là vấn đề chung của tất cả các quốc gia trên thế giới. 

 

1.2. Hoạt động bảo vệ an ninh mạng

Bảo vệ an ninh mạng là hoạt động phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, xử lý hành vi xâm phạm an ninh mạng.

Theo quy định của Luật An ninh mạng năm 2018, hoạt động bảo vệ an ninh mạng trên thực tế phải tuân thủ 07 nguyên tắc sau:

Thứ nhất, tuân thủ theo Hiến pháp và pháp luật; bảo đảm lợi ích của Nhà nước, quyền và lợi ích hợp pháp của các cơ quan, tổ chức, cá nhân khác;

Thứ hai, hoạt động bảo vệ an ninh mạng phải được đặt dưới sự lãnh đạo của Đảng Cộng sản Việt Nam, sự quản lý thống nhất của Nhà nước; huy động sức mạnh tổng hợp của hệ thống chính trị và toàn đân tộc; phát huy vai trò lòng cốt của lực lượng chuyên trách bảo vệ an ninh mạng;

Thứ ba, phải kết hợp chặt chẽ giữa nhiệm vụ bảo vệ an ninh mạng, bảo vệ hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia với nhiệm vụ phát triển kinh tế - xã hội, bảo đảm quyền con người, quyền công dân, tạo điều kiện cho cơ quan, tổ chức, cá nhân hoạt động trên không gian mạng;

Thứ tư, cần chủ động phòng ngừa, phát hiện, ngăn chặn, đấu tranh, làm thất bại mọi hoạt động sử dụng không gian mạng nhằm xâm phạm an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, quyền và lợi ích hợp pháp của cơ quan, tổ chức, cá nhân; sẵn dàng ngăn chặn các nguy cơ đe dọa an ninh mạng;

Thứ năm, triển khai các hoạt động bảo vệ an ninh mạng đối với cơ sở hạ tầng không gian mạng quốc gia; áp dụng các biện pháp bảo vệ hệ thống thông tin quan trọng về an ninh quốc gia;

Thứ sáu, hệ thống thônh tin quan trọng về an ninh quốc gia cần được thẩm định, chứng nhận đủ điều kiện về an ninh mạng trước khi đưa vào vận hành, sử dụng; thường xuyên kiểm tra, giám sát về an ninh mạng trong quá trình sử dụng và kịp thời ứng phó, khắc phục sự cố an ninh mạng;

Và nguyên tắc cuối cùng là mọi hành vi vi phạm pháp luật về an ninh mạng luôn phải được xử lý kịp thời, nghiêm minh.

 

Các biện pháp khác nhau để bảo vệ an ninh mạng hiện nay đang được quy định cụ thể tại Điều 5 Luật An ninh mạng năm 2018. Đây là những biện pháp hành chính, kỹ thuật chung, vừa bảo vệ an ninh quốc gia, trật tự, an toàn xã hội, vừa bảo vệ quyền và lợi ích hợp pháp của tổ chức cá nhân trên không gian mạng. 

 

1.3. Mục tiêu của hoạt động bảo vệ an ninh mạng

Bối cảnh hội nhập kinh tế sâu rộng giữa các quốc gia trên thế giới hiện nay đặt ra nhiều thách thức liên quan đến hoạt động bảo vệ an ninh mạng. Đây không chỉ là vấn đề cấp thiết đối với quốc gia nói chung mà nó còn ảnh hưởng đến mỗi cá nhân nói riêng. Hiện nay, việc thực hiện hoạt động bảo vệ an ninh mạng nhằm hướng đến 3 mục tiêu chính sau đây:

Bảo vệ tính bảo mật của dữ liệu;

Bảo vệ tính toàn vẹn của dữ liệu;

Thúc đẩy sự sẵn có của dữ liệu cho người dùng được ủy quyền


                                                                                                             Luật Minh Khuê